Te topole brezovačke
te topole
milovane pogledima umirućih.
Te topole
što me bole
listajući i venući.
Te topole brezovačke
te topole
što u suton muklo šume
ko da ječe.
Nek ogole
te topole.
Gorosječe.
Gorosječe.
Tako je pisao neponovljivi Vito Nikolić.
I danas se u Specijalnoj bolnici za plućne bolesti “Dr Jovan Bulajić” u Brezoviku, kraj Nikšića, osjeća Vitov nemir. A da je Vito bio čest gost brezovačkog sanatorijuma ne podsjećaju samo ti stihovi.
U predsoblju upravne zgrade naslikan je portret posljednjeg crnogorskog boema i jednog od najvećih pjesnika 20. vijeka sa ovih prostora.
Vito je Brezovik u tekstovima nazivao čarobnim brijegom, svojim lječilištem, obdaništem, skrovištem, ali u trenucima rezignacije i Jusovačom, nekadašnjim zloglasnim zatvorom u Podgorici.
Jedina specijalizovana ustanova u Crnoj Gori koja se bavi kompletnom dijagnostikom i terapijom svih bolesti iz oblasti pulmologije izgrađena je na mjestu ljetnjikovca Blaža Petrovića, predsjednika Vlade za vrijeme kralja Nikole.
Uz bolnicu u Brezoviku najčešće se pominje pojam vazdušna banja što i ne čudi, jer na 56.000 metara kvadratnih veliki dio je pod šumom tako da je aero terapija obavezan vid liječenja.
Čak i “strah” od Brezovika polako nestaje zbog čega su, kažu, zadovoljni i pacijenti i osoblje.
Bolnica u Brezoviku jedina je u Crnoj Gori koja se bavi malignitetom pluća, posjeduje najmoderniju opremu za dijagnostiku i za terapiju primarnog karcinoma, a u sklopu ustanove funkcioniše tretman liječenja preko dnevnih bolnica.
U Bolnici se godišnje pregleda deset hiljada pacijenata, a hospitalizuje oko 2.800.
U Bolnici radi 148 zaposlenih, od čega 22 ljekara.
Bolnica Brezovik Osnovana je 1951. godine prevashodno za liječenje pacijenata oboljelih od tuberkuloze. U vrijeme osnivanja Ustanove jedan od prioritetnih problema Crne Gore i Jugoslavije u cjelini je bila tuberkuloza. Do tada su svi oboljeli lečeni u opštim bolnicama i dispanzerima.
Bolnica Brezovik postaje centralna i hospitalna ustanova u Crnoj Gori za liječenje pacijenata oboljelih od tuberkuloze.
1961. godine bolnica se transformiše u Zavod za tuberkulozu, da bi odlukom Ministarstva zdravlja 1990. godine preimenovana u Specijalnu bolnicu za plućne bolesti „ Dr Jovan Bulajić“.
Danas bolnica Brezovik je specijalizovana, savremeno opremljena zdravstvena ustanova, koja ispunjava sve standarde dijagnostike i liječenja pacijenata sa problemima plućne etiologije. Kao takva zadovoljava uslove za nastavno –naučnu bazu Medicinskog fakulteta u Podgorici. Ustanova je Nacionalni centar za kontrolu i praćenje tuberkuloze i vodi registar tuberkuloze.
Za uspešan rad Brezovik je 1981. godine dobio nagradu oslobođenja Nikšića “18. septembar“, 2012. godine nagradu lekarske komore „Dr Branko Zogović“ za poseban doprinos u radu zdravstvene službe, 2013. god. nagrada asocijacije “Wellness and spa” za najperspektivniju ustanovu za razvoj zdravstvenog turizma.
Vito i Lompar u Brezoviku našli životne saputnice
Vito Nikolić je u bolnici u Brezoviku do 1962. godine napisao ciklus pjesama “Bolnički fragmenti I – VII”, dok je u bolničkom Biltenu, koji su uređivali bolesnici i osoblje, objavio ponešto iz dnevnika.
Prvi tekst u Nikšićkim novinama 1961. godine, povodom deset godina bolnice u Brezoviku, Nikolić je posvetio svom liječilištu.
U jednom periodu Vitu je cimer bio njegov brat po peru Mladen Lompar. Obojica su u bolnici našli životne saputnice, oženili se istog datuma, samo Vito godinu kasnije od Lompara, kome je bio vjenčani kum.